Szczerbowski Antoni Andrzej (1859–1912), strażak, wydawca, publicysta.
Ur. 6 VI w Oświęcimiu, był synem Antoniego (1820–1895) i Marianny z Marszałków (1833–1879).
S. pracował jako nauczyciel w szkole ludowej w Kętach. Od r. 1881 był członkiem założonego w r. 1875 w Krakowie Krajowego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych Król. Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim oraz Ochotniczej Straży Pożarnej w Kętach. W r. 1886 odbył szkolenie strażackie w Miejskiej Straży Pożarnej w Krakowie i uzyskał stopień inspektora pożarnictwa. W l. 1885–93 pracował jako urzędnik ds. policji ogniowej w Oświęcimiu, gdzie od r. 1886 był zastępcą, a od r.n. naczelnikiem tamtejszej Ochotniczej Straży Pożarnej. W r. 1889 opracował regulamin dla zawodów strażackich w Galicji i na V Krajowym Zjeździe Strażackim w Przemyślu (15–16 IX 1891) przyjęto jego wniosek o zorganizowanie krajowych kursów dla instruktorów pożarnictwa; prowadził na nich wykłady. W l. 1893–6 był naczelnikiem Miejskiej Straży Pożarnej w Jarosławiu, gdzie od lipca do grudnia 1894 wydawał miesięcznik „Przyjaciel Straży Pożarnej” (ukazało się sześć numerów). Od r. 1895 wraz z naczelnikiem straży pożarnej w Jarosławiu Wiktorem Latinikiem redagował wydawaną we Lwowie serię „Biblioteka Strażacka”. Do śmierci S-ego ukazało się 80 zeszytów, z których 41 było jego autorstwa. Omawiał w nich m.in. organizację straży pożarnych (Obrona pożarna w gminach wiejskich, 1899 nr 23, Wskazówki dla zakładających straże pożarne, 1903 nr 42, Pomocnicze straże pożarne w miastach i miasteczkach, 1911 nr 75), techniczne wyszkolenie strażaków (Regulamin kursów pożarniczych, 1902 nr 38, Ćwiczenia rzędowe i regulamin pochodowy, 1902 nr 35) oraz zagadnienia etyki zawodowej (Katechizm strażacki, 1905 nr 51). Jako lustrator jednostek strażackich opracował i wydał w ramach serii: Instrukcje dla lustratorów ochotniczych straży pożarnych (1898 nr 15), Instrukcję do odbywania rewizji ogniowych w miastach i miasteczkach (1899 nr 19) oraz Rewizje ogniowe w gminach wiejskich (1904 nr 51).
Od r. 1895 był S. zastępcą sekretarza, a od r.n. sekretarzem (w r. 1907 zmieniono nazwę funkcji na dyrektora) biura Krajowego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych we Lwowie. Przyczynił się do reorganizacji związku oraz założenia kasy zapomogowej dla strażaków. Od r. 1896 do śmierci redagował, ukazujący się we Lwowie, organ związku „Przewodnik Pożarniczy”. Z okazji VIII Krajowego Zjazdu Ochotniczych Straży Pożarnych w Dobromilu wydał „Jednodniówkę Dobromilską” (Dobromil, 24–25 VII 1897). Był redaktorem kalendarzy strażackich, a w l. 1903–7 i 1911–12 bezpłatnego dodatku do „Przewodnika Kółek Rolniczych” p.n. „Obrona Pożarna”, wydawanego wspólnie przez Krajowy Związek Ochotniczych Straży Pożarnych i Zarząd Główny Tow. Kółek Rolniczych. Skonstruował dwuprzęsłową drabinę strażacką (nazwaną później drabiną S-ego), używaną do l. siedemdziesiątych XX wieku. Zmarł 24 IX 1912 we Lwowie.
W zawartym 23 I 1888 małżeństwie z Rozalią z Hoffmanów (Hofmanów), córką Piotra Hoffmana i Franciszki z Winklerów, miał S. czworo dzieci: Marię Emilię Franciszkę (ur. 1888), Teodora Jerzego (ur. 1890), Zofię Lucynę (ur. 1891) oraz Adama (zob.); wszystkie były nauczycielami.
Estreicher; Estreicher w. XIX, IV; – Kaczyński Z., Dzieje prasy pożarniczej do 1939 roku, „Zesz. Hist. Zw. Ochotniczych Straży Pożarnych RP” T. 1: 1996 s. 114–16; Pilawski W., Polska prasa pożarnicza 1882–2002, W. 2002; Szaflik J. R., Dzieje ochotniczych straży pożarnych, W. 1985; Szczerbowski A., Krajowy Związek Ochotniczych Straży Pożarnych w Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskiem 1875–1900, „B. Strażacka” 1900 nr 25 s. 84–8, 119, 137 (fot.); Szczerbowski S., Szczerbowskim o Szczerbowskich, Oświęcim 2000 (mszp. w Muz. im. Aleksandra Kłosińskiego w Kętach); Zasada Z. J., Sportowo-pożarnicza działalność ochotniczych straży pożarnych w latach 1875–2007, „Zesz. Hist. Zw. Ochotniczych Straży Pożarnych RP” T. 7: 2008 s. 122, 131; – Nekrologi i wspomnienia pośmiertne z r. 1912: „Kur. Lwow.” nr z 25 IX, „Obrona Pożarna” nr 52, „Przew. Kółek Roln.” nr 28; – Muz. im. A. Kłosińskiego w Kętach: sygn. H. 329 (odpis aktu ślubu S-ego), sygn. H. 988 (fot.); Ochotnicza Straż Pożarna w Kętach: Kronika, t. 1.
Paweł K. Gąsiorczyk